Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (European Society of Cardiology, ESC) w swoich wytycznych dotyczących prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej w 2016 r. podkreśla, że zarówno nadwaga jak i otyłość wiążą się z wyższym ryzykiem zgonu z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego. Wypracowanie oraz utrzymanie prawidłowej masy ciała wpływa korzystnie na wysokość ciśnienia tętniczego, stężenia lipidów we krwi oraz tolerancję glukozy.
Problem jest tym poważniejszy, że coraz więcej osób choruje na otyłość, w tym duża liczba dzieci. Choroba ta zaliczana jest do przewlekłych czyli takich, które nie ustępują samoistnie jak np. cukrzyca. Konieczna jest zmiana nawyków pacjenta.
Wskaźnik BMI
Do określenia stopnia otyłości na użytek domowy służy wskaźnik BMI, czyli Body Mass Index. ESC podkreśla łatwość obliczeń tego wskaźnika. W celu jego wyliczenia dzielimy masę naszego ciała w kilogramach przez wzrost w metrach kwadratowych. Klasyfikacja otyłości według Światowej Organizacji Zdrowia przedstawia się następująco:
- poniżej 18,5 niedowaga
- 18,5 a 24,9 norma
- 25,0 a 29,9 nadwaga
- 30,0 a 34,9 otyłość I stopnia
- 35,0 a 39,9 otyłość II stopnia
Wskaźnik WHR
Oprócz wskaźnika BMI bardzo duże znaczenie w prewencji chorób sercowo-naczyniowych ma również to, gdzie w organizmie tłuszcz się kumuluje. Tłuszcz, który gromadzi się nam w okolicach jamy brzusznej jest groźniejszy niż tłuszcz podskórny. W celu określenia jak u nas rozmieszczają się zasoby tłuszczu obliczamy wskaźnik WHR (Waist/Hip Ratio). Oblicza się go poprzez podzielenie obwodu talii w centymetrach przez obwód bioder w centymetrach.
Jak odczytać wynik wskaźnika WHR? Wynik 0,8 lub wyższy u kobiet i 1,0 lub wyższy u mężczyzn oznacza sylwetkę typu jabłko (tłuszcz gromadzi się w okolicach jamy brzusznej).
Wynik 0,8 lub niższy u kobiet i 1,0 lub niższy u mężczyzn oznacza sylwetkę typu gruszka (tłuszcz gromadzi się w okolicach bioder).
Otyłość, ruch, a problemy sercowo-naczyniowe
Obserwacje ESC wykazały, że osoby nie ćwiczące, ale z prawidłową masą ciała cechuje wyższa śmiertelność, niż osoby ćwiczące niezależnie od tego jaka była ich wartość wskaźnika BMI. Natomiast u osób ćwiczących z nadwagą czy otyłością śmiertelność była zbliżona do osób ćwiczących z prawidłową masą ciała. O aktywności fizycznej w związku z chorobami sercowo-naczyniowymi możecie przeczytać w tym wpisie, bo widać wyraźnie, że jej rola jest nie do przecenienia.
Zasadność operacji bariatrycznej
Jakiś czas temu, przez media przetoczyła się dyskusja o zasadności przeprowadzania operacji bariatrycznych. Według wytycznych ESC jeśli dieta i aktywność fizyczna nie pomagają w zwalczaniu otyłości olbrzymiej to warto rozważyć operację bariatryczną. Zbadano, że u pacjentów poddanych tej operacji ryzyko udaru mózgu czy chorób układu sercowo-naczyniowego jest mniejsza, w porównaniu z nieoperowaną grupą kontrolną.
Zadanie na dziś: Korzystając z jednego z darmowych kalkulatorów określ swój poziom BMI (możesz skorzystać z tego kalkulatora). Jeśli znajdujesz się w grupie osób z nadwagą lub z otyłością jest to dobry czas, aby zacząć z tym walczyć. Pamiętaj, że otyłość to nie tylko kwestia wyglądu, ale także, a może przede wszystkim zdrowia. Dla kogo niewskazane jest liczenie wskaźnika BMI? – przeczytaj tutaj.
Nie bój się prosić o pomoc
Jeśli od dłuższego czasu, walczysz sama z otyłością polecamy skorzystać z pomocy dietetyka. Tutaj możesz zapisać się na darmowe konsultacje dietetyczne online.
Bibliografia:
- „Medycyna stylu życia:, pod red. naukową Daniel Śliż, Artur Mamcarz, PZWL, Warszawa 2019 r.
