Marihuana to suszone kwiaty konopi mające właściwości psychoaktywne. Marihuanę medyczną (wykorzystywaną w celach medycznych) stosuje się między innymi w leczeniu stwardnienia rozsianego, padaczki, choroby Parkinsona, jaskry, nowotworów. Zażywanie marihuany wiąże się utrudnieniami związanymi z prowadzeniem pojazdów. W świetle prawa prowadzenie pojazdów będąc pod wpływem środków odurzających, do których zaliczana jest marihuana, podlega karze. Nie ma znaczenia, czy stosujemy marihuanę w celach leczniczych czy też nie.
Rodzaje konopi?
Wyróżnia się trzy rodzaje konopi.
- Siewne (przemysłowe)
- Indyjskie
- Dzikie
W zależności od rodzaju konopi mają one inne stężenie związków aktywnych, w tym dobrze przebadanych THC oraz CBD.
Konopie siewne cechują się dużą ilością CBD oraz niewielką zawartością THC. Odwrotna sytuacja występuje w konopiach indyjskich, w których mamy duże stężenie THC oraz niewielkie CBD.
Czym są CBD i THC?
Konopie zawierają ponad 400 aktywnych składników. Jednymi z najlepiej przebadanych są: THC i CBD.
THC wykazuje działanie przeciwbólowe, odprężające oraz wzmacniające doznania, ale również może zaburzać koncentrację i pamięć. Posiada właściwości lekko halucynogenne oraz przyspiesza tętno. To właśnie te właściwości powodują, że marihuanę zaliczamy do środków odurzających. THC jest tak naprawdę jedynym składnikiem konopnym działającym psychoaktywnie.
CBD ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. Nie wykazuje działania psychoaktywnego w przeciwieństwie do THC.
Dlatego same olejki CBD możesz bez problemu kupić chociażby w aptece. Inaczej jest z THC.
Jakie mamy produkty na bazie konopi dostępne w aptece?
Możemy podzielić je na leki dostępne na podstawie recepty lekarskiej jak i produkty dostępne bez recepty. Wśród gotowych leków na receptę mamy zarejestrowane na razie dwa produkty: aerozol do stosowania w jamie ustnej, zarejestrowany do leczenia stwardnienia rozsianego, zawierający zarówno THC jak i CBD oraz olej zarejestrowany w leczeniu padaczki zawierający wyłącznie CBD. Oprócz leków gotowych mamy również dostępne surowce farmaceutyczne, z których przygotowywane są leki robione w aptekach na podstawie recepty lekarskiej. Są to susz oraz ekstrakty. Tak jak w przypadku leków gotowych mamy wyraźnie określone w charakterystyce produktu leczniczego wskazania, tak w przypadku leków recepturowych te wskazania mogą być bardzo różne. Najczęściej te leki są przepisywane w leczeniu bólu nowotworowego, ale zdarzają się również przypadki przepisywania ich w leczeniu innych rodzajów bólu, w leczeniu migreny, chorób neurodegeneracyjnych, depresji, chorób reumatycznych i wielu innych.
Drugą grupą są produkty na bazie konopi, które dostępne są bez recepty lekarskiej. Są to głównie suplementy diety np. popularne oleje CBD. Wszystkie te preparaty charakteryzują się tym, że nie zawierają THC, natomiast ze względu na obecność CBD mogą być z powodzeniem stosowane przez osoby cierpiące na wszelkiego rodzaju bóle, a także osoby zmagające się z przewlekłymi stanami zapalnymi, przewlekłym stresem, niepokojem, problemami ze snem.
Czy THC długo utrzymuje się w organizmie?
To jak długo THC utrzymuje się w organizmie zależy od wielu czynników, ale zazwyczaj można go wykryć jeszcze nawet po kilku lub kilkunastu dniach. Im częściej stosujemy marihuanę tym dłużej będzie ona wykrywalna, bo THC może kumulować się w organizmie. Trzeba pamiętać, że na każdego z nas marihuana może działać inaczej.
Jakie jest to badane?
W Polsce policja sprawdza na podstawie narkotestu czy dana osoba nie prowadzi pojazdu będąc pod wpływem substancji odurzających. Nie ma znaczenia w kontekście prawa, jakie osoba kierująca pojazdem ma stężenie THC w organizmie.
Wykroczenie
Zgodnie z art. 87 § 1 „Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 złotych”.
Ponadto art. 87 § 2 „Kto, znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu inny pojazd niż określony w § 1 podlega karze aresztu albo karze grzywny nie niższej niż 1000 złotych”.
Środki podobnie działające do alkoholu to również środki narkotyczne, takie jak marihuana.
Przestępstwo
Zgodnie z art. 178a ustawy Kodeks Karny: „Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Jak widać nie ma znaczenia czy środek odurzający był stosowany w celach medycznych czy też nie. Nie ma również znaczenia, czy doszło do wypadku komunikacyjnego. Samo prowadzenie pojazdu mechanicznego pod wpływem środka odurzającego podlega karze.
Różnica pomiędzy wykroczeniem, a przestępstwem
Z powyższego widać, że tym co będzie odróżniać wykroczenie od przestępstwa jest określenie czy jesteśmy w stanie po użyciu czy też w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem (to ważne rozróżnienie bo od niego będzie zależał wymiar kary). Według Sądu Najwyższego stan po użyciu jest równoznaczny jedynie ze znajdowaniem się środka w organizmie. Natomiast nie oznacza to jeszcze wpływu zażytego środka na zdolności psychomotoryczne kierowcy. Aby więc można było wykazać, że doszło do przestępstwa, a nie do wykroczenia należy zebrać dowody potwierdzające, np. wygląd sprawcy, jego zachowanie, itd.
Podsumowanie
Stosowanie marihuany wpływa na zdolności psychosomatyczne człowieka. Oczywiście każdy z nas może reagować po jej zażyciu trochę inaczej. Nie zmienia to jednak faktu, że wykrycie jej w organizmie podczas kontroli drogowej może spowodować spore nieprzyjemności. W przeciwieństwie do alkoholu, ustawodawca nie zdecydował się określić dopuszczalnego stężenia THC w organizmie kierującego pojazdem. Jeśli więc zostanie ona wykryta poniesiemy odpowiedzialność z Kodeksu Wykroczeń lub z Kodeksu Karnego.
Bibliografia:
- A. Klimkiewicz, A. Jasińska, „Zdrowotne następstwa rekreacyjnego używania kannabinoidów”
- Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny
- T. Bojarski, A. Michalska-Warias [w:] J. Piórkowska-Flieger, T. Bojarski, A. Michalska-Warias, Kodeks wykroczeń. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 87.
- Wyrok SN z 26.01.2022 r., IV KK 666/21