Czas dla serca – Alkohol. Szkodzi czy pomaga?

Jest to temat, który wywołuje sporo emocji. Jedni mówią, że alkohol szkodzi w każdej ilości. Drudzy z kolei twierdzą, że niewielkie dawki są nawet wskazane w prewencji chorób sercowo-naczyniowych. Jak więc jest naprawdę?

Chyba nikt nie ma wątpliwości, że duże dawki alkoholu są bardzo szkodliwe dla całego naszego organizmu. Po pierwsze picie alkoholu podnosi ciśnienie krwi. Oprócz tego może powodować uszkodzenie wątroby. Poza tym zwiększa ryzyko chorób nowotworowych, a wreszcie prowadzi do alkoholizmu, który jest bardzo podstępną chorobą, z którą ciężko walczyć. Uzależnienie od alkoholu rodzi się niepostrzeżenie dlatego nie powinniśmy zakładać, że nas to na pewno nie dotknie. W końcu nikt kto zaczyna pić nie robi tego z myślą, że zostanie kiedyś alkoholikiem. Tak naprawdę jednak wyniki badań nie pozostawiają nam wątpliwości. Oprócz ryzyka uzależnienia od alkoholu, nadużywanie go negatywnie wpływa na każdy narząd ludzkiego organizmu.

Co się dzieje z naszym układem krążenia kiedy pijemy zdecydowanie za dużo?

Przede wszystkim zwiększa się ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Po drugie może dojść do rozwoju kardiomiopatii rozstrzeniowej. Jest to niezwykle ciężka choroba polegająca na poszerzeniu włókien mięśnia sercowego, co w konsekwencji prowadzi do osłabienia serca i jego zdolności do pompowania krwi. Na tym jednak nie koniec, bowiem nadużywanie alkoholu prowadzi również do zaburzeń rytmu serca. Sami więc widzicie, że konsekwencji zdrowotnych może być sporo, a omówiliśmy tylko problemy z sercem. Według Światowej Organizacji Zdrowia alkohol znajduje się na 3 miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia.

Spożywanie dużych ilości alkoholu na pewno nic dobrego nam nie przyniesie. Dyskusyjne jest natomiast spożywanie niewielkich jego ilości. Przez długi czas dużo się mówiło o prewencyjnym wpływie na serce niewielkich ilości alkoholu. Jednak aktualne wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego sugerują, że nie istnieje korzystny wpływ umiarkowanych ilości alkoholu na układ sercowo-naczyniowy, a najniższe ryzyko chorób układu krążenia występuje u abstynentów. Wnioski takie wyciągnięto na podstawie badania obejmującego analizę 56 badań epidemiologicznych z roku 2014. Z kolei w roku 2016 r. ukazała się metaanaliza obejmująca 87 badań. Ona również potwierdziła, że osoby pijące umiarkowane ilości alkoholu wcale nie cieszą się lepszym zdrowiem niż osoby niepijące.

Wyniki badań nie pozostawiają wątpliwości, że najlepiej w ogóle nie sięgać po alkohol. Bowiem nawet niewielkie jego ilości podnoszą ciśnienie krwi i mogą działać kancerogennie. Jeśli jednak chcemy się napić okazjonalnie powinniśmy pamiętać, aby nie przekraczać pewnych ilości alkoholu. PTNT (Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego) wyznaczyło takie ilości dla chorych na nadciśnienie tętnicze, ale powinny się do nich stosować również osoby zdrowe, a jest to:

• dla mężczyzn 20-30 g dziennie czystego etanolu, ale nie więcej niż 140 g na tydzień
• dla kobiet 10-20 g dziennie czystego etanolu, ale nie więcej niż 80 g na tydzień.

10 g alkoholu jest w 200 g piwa 5% lub 100g wina 10% lub 25 g wódki 40%

Kto może wypić więcej alkoholu?

Jeśli w pokoju zbierze się 10 osób reakcja każdej z nich na spożycie takiej samej ilości alkoholu może być zupełnie inna. Od czego to zależy?

• Od masy ciała. Im więcej dana osoba waży, tym więcej alkoholu może wypić osiągając przy tym takie samo stężenie alkoholu we krwi jak osoba ważąca mniej i pijąca mniej.
• Od płci. Nie jest to wcale stereotyp, bowiem kobieta ważąca tyle samo co mężczyzna i wypijająca tyle samo alkoholu będzie miała we krwi jego większe stężenie.
• Od tego w jaki sposób pijemy. Osoba spożywająca alkohol na pusty żołądek albo spożywająca jednocześnie napoje zawierające dwutlenek węgla (napoje gazowane) będzie miała szybciej większe stężenie alkoholu we krwi, bowiem przyspieszy w ten sposób jego wchłanianie.

Jednak to nie wszystko. Liczą się bowiem również indywidualne cechy poszczególnych osób. Na pewno każdy z nas zna osobę, która źle się czuje nawet po niewielkiej ilości alkoholu i taką, która może wypić ogromne ilości i po której nie widać reakcji upojenia. To jest właśnie ta zmienność osobnicza. Dobrze jest znać reakcje swojego organizmu na spożywanie alkoholu, ale także akceptować to, że inni mogą wypić go więcej albo mniej. Pamiętajmy więc, aby nigdy nie porównywać się z innymi i nie zmuszać nikogo do picia. Alkohol to w końcu trucizna.

A wiecie jaki jest średni czas metabolizowania alkoholu?

Średnio wynosi on 0,15‰ na godzinę, ale tak jak napisałam u każdej osoby będzie on trochę inny.

Kto nie powinien w ogóle sięgać po alkohol?

• Kobiety w ciąży i karmiące
• Osoby zażywające leki – ze względu na możliwość wystąpienia interakcji leków z alkoholem
• Dzieci
• Osoby mające małą tolerancję na alkohol, które nawet po niewielkich ilościach bardzo źle się czują
• Kierowcy
• Osoby uzależnione

Jak w prosty sposób oszacować stężenie alkoholu we krwi?

Najprostszy sposób, aby obliczyć ilość promili alkoholu we krwi to podzielić ilość spożytego alkoholu w gramach przez ilość płynów ustrojowych, którą obliczamy mnożąc masę naszego ciała przez 70% w przypadku mężczyzn i 60% w przypadku kobiet. To najprostszy sposób. Natomiast trochę dokładniej możemy to obliczyć korzystając z tego kalkulatora stworzonego przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

To tyle w temacie alkoholu. Mam nadzieję, że wszyscy będziemy starali się zachować zdrowy rozsądek i nie będziemy usprawiedliwiali się twierdzeniem, że przecież „ma on pozytywny wpływ na serce”. Poza tym reagujmy gdy osoba po spożyciu alkoholu wsiada za kierownicę samochodu i wyciągajmy pomocną dłoń gdy widzimy, że ktoś z naszego otoczenia ma z nadużywaniem alkoholu problem i potrzebuje pomocy. Pamiętajmy, że jest to bardzo ciężka choroba i pomocy potrzebuje wtedy cała rodzina. Gdzie jej szukać? Przede wszystkim na stronie PARPA (Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych) oraz na stronie hh24.pl/ , gdzie można pobrać aplikację Helping Hand, która pomaga w walce z nałogiem. To tyle na dzisiaj. Życzę Wam wszystkim miłego weekendu bez negatywnych skutków spożywania alkoholu.

Zadanie do wykonania: Spróbujmy maksymalnie ograniczyć ilość wypijanego alkoholu. Może uda nam się przez miesiąc nie sięgać po kieliszek? Jeśli uważacie, że to za długo wyznaczcie sobie na początek jakiś krótszy okres np. dwa tygodnie.

Bibliografia:

• Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego -rok 2019
• Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego
• https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/uzaleznienia/69551,bezpieczne-picie-alkoholu
• https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/uzaleznienia/81417,choroby-somatyczne-spowodowanie-uzywaniem-alkoholu
• http://www.parpa.pl/
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25011450
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26997174
• https://hh24.pl