Leczenie bez skierowania jest możliwe, ale w bardzo ograniczonym zakresie. Prawdopodobnie już w przyszłym roku czeka nas powszechne e-skierowanie. Dołączy ono do już funkcjonujących: e-zwolnienia oraz e-recepty. Kiedy oraz kto może leczyć się bez skierowania? Zapraszamy na wpis.
Pacjent, aby leczyć się ambulatoryjnie (bez pobytu w szpitalu) u większości lekarzy specjalistów (oczywiście, jeżeli chce leczyć się w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia) potrzebuje skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) lub innego lekarza udzielającego świadczeń zdrowotnych w ramach umowy z NFZ. Skierowanie jest także potrzebne, aby wykonać badania diagnostyczne, korzystać z rehabilitacji medycznej, leczenia szpitalnego oraz uzdrowiskowego, a także opieki pielęgniarskiej nad osobami przewlekle chorymi.
Do jakich specjalistów udam się bez skierowania?
Są jednak specjalizacje oraz grupy osób ze specjalnymi uprawnieniami, które mogą leczyć się bez skierowania. Grafika przedstawia listę lekarzy specjalistów, do których skierowanie nie jest potrzebne.
Odpowiadając na często powtarzające się pytanie, do okulisty oraz dermatologa od 2015 r. wymagane jest również skierowanie.
Skierowanie nie jest wymagane w przypadku:
- osób chorych na gruźlicę,
- osób zakażonych wirusem HIV,
- inwalidów wojskowych i wojennych, osób represjonowanych, kombatantów, żołnierzy zastępczej służby wojskowej, działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych z powodów politycznych oraz osób deportowanych do pracy przymusowej,
- cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych,
- leczenia uzależnień (w tym przypadku mogą skorzystać same osoby zgłaszające się z powodu uzależnień jak i osoby zgłaszające się z powodu współuzależnienia, czyli osoby spokrewnione lub niespokrewnione z osobą uzależnioną, które wspólnie z tą osobą zamieszkują i gospodarują oraz osoby, których stan psychiczny powstał w wyniku pozostawania w związku emocjonalnym z osobą uzależnioną),
- uprawnionych żołnierzy lub pracowników, w zakresie urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa oraz uprawnionego żołnierza lub pracownika, którego ustalony procentowy uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30%,
- weterana poszkodowanego, w zakresie urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa oraz weterana poszkodowanego, którego ustalony procentowy uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30%,
- świadczeń psychologicznych, psychoterapeutycznych i środowiskowych dla dzieci i młodzieży. (Zapis ustawowy – dodany w 2019 r. do ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych – art. 57 ust. 2 pkt 15 dodany ustawą – Dz. U. z 2019 r. poz. 1590),
- osób do 18 roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, na podstawie zaświadczenia lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, posiadającego specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii, pediatrii, neurologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej,
- osób posiadających orzeczenie: o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osoby wymienione powyżej powinny móc potwierdzić, że przysługują im omawiane uprawnienia, np. móc przedłożyć odpowiedni dokument.
Stan nagły, a leczenie bez skierowania
Co ważne, w stanach nagłych świadczenia zdrowotne udzielane są bez wymaganego skierowania. Czym jest stan nagły? Zgodnie z prawem jest to sytuacja, w której nagle lub w przewidywanym krótkim okresie czasu pojawią się objawy pogarszania zdrowia. Ich bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia. Sytuacja taka ma wymagać podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia.
Czy lekarz może odmówić wystawienia skierowania?
Tak, oczywiście. Cały system pomyślany jest tak, żeby odciążyć lekarzy specjalistów. Dlatego musisz iść i opowiedzieć o swoim przypadku lekarzowi pierwszego kontaktu. On na podstawie swojej wiedzy i doświadczenia ma określić, czy potrzebna Ci jest konsultacja np. z kardiologiem, czy też nie. Odmowa udzielenie skierowania powinna być odnotowana w dokumentacji z przebiegu wizyty.
Leczenie prywatne – bez skierowania
Oczywiście udając się do lekarza np. kardiologa prywatnie nie potrzebujesz skierowania.
Zobacz też:
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
- Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym
